Semestre | Oblig. | Option | Filières |
x |
Cours | 24 |
TP | 8 |
Projet | 30 |
Plan d'étude | Semestre | Oblig. | Option | Filières |
EDAR - Architecture et sciences de la ville 2020-21 | x |
Cursus | Sem. | Type |
---|---|---|
Architecture et sciences de la ville | Opt. |
COURS SWISSUNIVERSITIES
QUARTIERS EN TRANSITION - Les rives urbaines comme opportunité de projet
Conférenciers invités :
- Muriel Delabarre, Maître d'enseignement et de recherche, UNIL Lausanne
- Béatrice Mariolle, Professeur HDR, ENSAP de Lille
- Sigrid Reiter, Professeur, ULiège
- Autres conférenciers à confirmer
Les relations changeantes qui se sont tissées entre les villes et leurs eaux au fil des siècles conduisent aujourd'hui - après une certaine mise à l'écart des cours d'eau en ville - à s'interroger sur leurs potentiels de renouveau. En effet, les objectifs de densification vers l'intérieur des territoires urbains entrent en résonance avec les stratégies de protection contre les crues, faisant émerger un large champ d'exploration relatif à l'évolution future des rives urbaines. Dans cette perspective, les sites plutôt dévalorisés comme les friches fluviales représentent un potentiel important pour la création de nouveaux quartiers durables.
C'est dans l'optique d'explorer cette problématique d'ensemble qu'a été conçu le séminaire doctoral "QUARTIERS EN TRANSITION - Les rives urbaines comme opportunité de projet". Bénéficiant du soutien de Swissuniversities, le cours a pour objectif d''encourager les échanges entre doctorants dans les domaines de l'architecture, l'urbanisme, l'ingénierie liée à l'urbain, la géographie ou la sociologie urbaine, et intéressés par la thématique des quartiers fluviaux durables.
Le programme du séminaire est structuré selon quatre axes de recherche incontournables lors de la conception d'un quartier fluvial durable : MUTATIONS, PAYSAGES, PROCESSUS et USAGES. Une demi-journée est consacrée à l'exploration de chacun de ces 4 thèmes. Chaque session thématique comprend deux présentations de projets urbains fluviaux pionniers, effectuées par des intervenants externes (architectes, urbanistes ou paysagistes) ainsi qu'une table ronde qui vise à faire émerger les grands invariants et les spécificités de chaque étude de cas tout en stimulant les interactions entre participants et conférenciers.
Au moment de son inscription, chaque participant choisit, d'entente avec la coordination du séminaire, une étude de cas de projet urbain fluvial. Une fois l'étude de cas validée par les organisateurs du séminaire, le travail préliminaire du doctorant consiste à se documenter à la fois sur son étude de cas et sur la thématique générale du séminaire (bibliographie fournie par les organisateurs). Quatre semaines après la fin du séminaire, chaque participant soumet un rapport synthétique d'analyse visant à :
1) présenter brièvement son étude de cas, et
2) porter un regard critique sur cette dernière afin de mettre en lumière les avantages ou les désavantages des solutions mises en oeuvre, sous l'angle de l'un des quatre thèmes du séminaire, en incluant des références aux projets urbains fluviaux présentés lors du séminaire.
Travail individuel, ou éventuellement par groupe de 2 (auquel cas, 2 thématiques seront analysées). L'évaluation tiendra compte du fait que le travail est effectué en binôme.
ideas.epfl.ch
Cours SwissUniversities ouvert aux doctorants des universités partenaires et des universités de l'accord de Bologne.
Quartier durable; quartier fluvial; rives urbaines; densification urbaine; regénération de friches fluviales
Master en Architecture ou Science/Ingéniérie de l'urbain ou Sociologie/Géographie urbaine
Mineur en Design Intégré, Architecture et Durabilité (IDEAS) ou équivalent hautement recommandé, mais non requis
Ballouche, A., Longuet, I., Verdelli, L., Wantzen, K.M., 2015. La diversité des paysages fluviaux. Enjeux scientifiques, d'aménagement et de gestion. Norois. Environnement, aménagement, société 237, 7-13.
Bonin, S., 2007. Fleuves en ville : enjeux écologiques et projets urbains. Strates. Matériaux pour la recherche en sciences sociales.
Chasseriau, A., 2004. Au coeur du renouvellement urbain nantais: la Loire en projet. Norois 71-84. https://doi.org/10.4000/norois.899
Dournel, S., Sajaloli, B., 2012. Les milieux fluviaux et humides en ville, du déni à la reconnaissance de paysages urbains historiques. uhr 41, 5-21. https://doi.org/10.7202/1013761ar
Le Nouveau, N., Moriceau, B., 2011. Le quartier, échelle de réconciliation de l'eau et de la ville? Première analyse de projets d'écoquartiers en France. Presented at the COF2011, Stockholm, Sweden.
Lechner, G., 2006. Le fleuve dans la ville. La valorisation des berges en milieu urbain. Direction générale de l'urbanisme de l'habitat et de la construction, Paris.
Lensel, B., Morandeau, V., 2014. L'eau et la ville. Je t'aime moi non plus. Techni.Cités.
Rey, E., Formery, S., 2020. Rhodanie urbaine, vers de nouveaux équilibres pour les quartiers fluviaux. Les Cahiers d'EspaceSuisse - Section romande 24-29.
Rode, S., 2017. Reconquérir les cours d'eau pour aménager la ville. Cybergeo: European Journal of Geography. https://doi.org/10.4000/cybergeo.27933
Romain, F., 2010. Le fleuve, porteur d'images urbaines: formes et enjeux. Géocarrefour 253-260. https://doi.org/10.4000/geocarrefour.8001
Silva, J.B., Serdoura, F., Pinto, P., Elliot, T.S., 2006. Urban Rivers as Factors of Urban (Dis)integration. 42nd ISoCaRP Congress 2006 15.
optionnel
optionnel
Cours
Lecture
Heure(s)
Hour(s)
H
H
Projet
Project
Heure(s)
Hour(s)
H
H
TP
Practical work
Heure(s)
Hour(s)
H
H
Rapport de TP
Project report
Session libre
Session free
LIB
LIB
BALISES_TEXTES
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
BaliseJS_fin
Balise_debut
Balise_fin
FO_debut
FO_fin
HTML_debut
HTML_fin
JS_debut
JS_fin
BALISE_BOLD
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5bb\x5d
BaliseJS_fin
\x5b\x2fb\x5d
Balise_debut
[b]
Balise_fin
[/b]
FO_debut
font-weight=bold
FO_fin
font-weight=normal
HTML_debut
<b>
HTML_fin
</b>
JS_debut
\x3cb\x3e
JS_fin
\x3c\x2fb\x3e
BALISE_ITALIC
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5bi\x5d
BaliseJS_fin
\x5b\x2fi\x5d
Balise_debut
[i]
Balise_fin
[/i]
FO_debut
font-style=italic
FO_fin
font-style=normal
HTML_debut
<i>
HTML_fin
</i>
JS_debut
\x3ci\x3e
JS_fin
\x3c\x2fi\x3e
BALISE_RED
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5bred\x5d
BaliseJS_fin
\x5b\x2fred\x5d
Balise_debut
[red]
Balise_fin
[/red]
FO_debut
color=#990033
FO_fin
color=black
HTML_debut
<span style="color:#990033;">
HTML_fin
</span>
JS_debut
\x3cspan style="color:#990033;"\x3e
JS_fin
\x3c\x2fspan\x3e
BALISE_TAB
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5btab\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[tab]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=        
FO_fin
HTML_debut
<img src="/images/gestacplus/base/pixel.gif" width="40" height="1"/>
HTML_fin
JS_debut
\x3cimg src="\x2fimages\x2fgestacplus\x2fbase\x2fpixel.gif" width="40" height="1"\x2f\x3e
JS_fin
BALISE_LIST
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5bli\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[li]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=•  
FO_fin
HTML_debut
•  
HTML_fin
JS_debut
\x26#x2022;\x26#160;\x26#160;
JS_fin
CODE5045487
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5b\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[]
Balise_fin
FO_debut
[inline]= 
FO_fin
HTML_debut
 
HTML_fin
JS_debut
\x26#160;
JS_fin
BALISE_GREEN
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5bgreen\x5d
BaliseJS_fin
\x5b\x2fgreen\x5d
Balise_debut
[green]
Balise_fin
[/green]
FO_debut
color=#008000
FO_fin
color=black
HTML_debut
<span style="color:#008000;">
HTML_fin
</span>
JS_debut
\x3cspan style="color:#008000;"\x3e
JS_fin
\x3c\x2fspan\x3e
CODE7508550
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5bblue\x5d
BaliseJS_fin
\x5b\x2fblue\x5d
Balise_debut
[blue]
Balise_fin
[/blue]
FO_debut
color=#0080FF
FO_fin
color=black
HTML_debut
<span style="color:#0080FF;">
HTML_fin
</span>
JS_debut
\x3cspan style="color:#0080FF;"\x3e
JS_fin
\x3c\x2fspan\x3e
BALISE_COURIER
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5bcourier\x5d
BaliseJS_fin
\x5b\x2fcourier\x5d
Balise_debut
[courier]
Balise_fin
[/courier]
FO_debut
font-family=Courier
FO_fin
font-family=
HTML_debut
<font style="font-family:Courier;">
HTML_fin
</font>
JS_debut
\x3cfont style="font-family:Courier;"\x3e
JS_fin
\x3c\x2ffont\x3e
BALISE_SIZE20
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5b20\x5d
BaliseJS_fin
\x5b\x2f20\x5d
Balise_debut
[20]
Balise_fin
[/20]
FO_debut
font-size=20pt
FO_fin
font-size=
HTML_debut
<font style="font-size:20pt;">
HTML_fin
</font>
JS_debut
\x3cfont style="font-size:20pt;"\x3e
JS_fin
\x3c\x2ffont\x3e
BALISE_SIZE16
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5b16\x5d
BaliseJS_fin
\x5b\x2f16\x5d
Balise_debut
[16]
Balise_fin
[/16]
FO_debut
font-size=16pt
FO_fin
font-size=
HTML_debut
<font style="font-size:16pt;">
HTML_fin
</font>
JS_debut
\x3cfont style="font-size:16pt;"\x3e
JS_fin
\x3c\x2ffont\x3e
BALISE_SIZE12
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5b12\x5d
BaliseJS_fin
\x5b\x2f12\x5d
Balise_debut
[12]
Balise_fin
[/12]
FO_debut
font-size=12pt
FO_fin
font-size=
HTML_debut
<font style="font-size:12pt;">
HTML_fin
</font>
JS_debut
\x3cfont style="font-size:12pt;"\x3e
JS_fin
\x3c\x2ffont\x3e
BALISE_SIZE8
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5b8\x5d
BaliseJS_fin
\x5b\x2f8\x5d
Balise_debut
[8]
Balise_fin
[/8]
FO_debut
font-size=8pt
FO_fin
font-size=
HTML_debut
<font style="font-size:8pt;">
HTML_fin
</font>
JS_debut
\x3cfont style="font-size:8pt;"\x3e
JS_fin
\x3c\x2ffont\x3e
BALISE_BLACKBACK
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5bblackback\x5d
BaliseJS_fin
\x5b\x2fblackback\x5d
Balise_debut
[blackback]
Balise_fin
[/blackback]
FO_debut
background-color=black
FO_fin
background-color=white
HTML_debut
<span style="background-color:black;">
HTML_fin
</span>
JS_debut
\x3cspan style="background-color:black;"\x3e
JS_fin
\x3c\x2fspan\x3e
BALISE_WHITE
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5bwhite\x5d
BaliseJS_fin
\x5b\x2fwhite\x5d
Balise_debut
[white]
Balise_fin
[/white]
FO_debut
color=white
FO_fin
color=black
HTML_debut
<span style="color:white;">
HTML_fin
</span>
JS_debut
\x3cspan style="color:white;"\x3e
JS_fin
\x3c\x2fspan\x3e
CODE47534071
BOOLEAN_Symbol
1
BaliseJS_debut
\x5bbeta\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[beta]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=β
FO_fin
HTML_debut
β
HTML_fin
JS_debut
\x26#946;
JS_fin
CODE47534435
BOOLEAN_Symbol
1
BaliseJS_debut
\x5balpha\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[alpha]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=α
FO_fin
HTML_debut
α
HTML_fin
JS_debut
\x26#945;
JS_fin
CODE47551722
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5bsub\x5d
BaliseJS_fin
\x5b\x2fsub\x5d
Balise_debut
[sub]
Balise_fin
[/sub]
FO_debut
vertical-align=sub
FO_fin
vertical-align=baseline
HTML_debut
<sub>
HTML_fin
</sub>
JS_debut
\x3csub\x3e
JS_fin
\x3c\x2fsub\x3e
CODE48535424
BOOLEAN_Symbol
1
BaliseJS_debut
\x5bLAMBDA\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[LAMBDA]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=Λ
FO_fin
HTML_debut
Λ
HTML_fin
JS_debut
\x26#923;
JS_fin
CODE48535666
BOOLEAN_Symbol
1
BaliseJS_debut
\x5blambda\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[lambda]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=λ
FO_fin
HTML_debut
λ
HTML_fin
JS_debut
\x26#955;
JS_fin
CODE47551793
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5bsup\x5d
BaliseJS_fin
\x5b\x2fsup\x5d
Balise_debut
[sup]
Balise_fin
[/sup]
FO_debut
vertical-align=super
FO_fin
vertical-align=baseline
HTML_debut
<sup>
HTML_fin
</sup>
JS_debut
\x3csup\x3e
JS_fin
\x3c\x2fsup\x3e
CODE56031535
BOOLEAN_Symbol
1
BaliseJS_debut
\x5bdelta\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[delta]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=δ
FO_fin
HTML_debut
δ
HTML_fin
JS_debut
\x26#948;
JS_fin
CODE56073309
BOOLEAN_Symbol
1
BaliseJS_debut
\x5bpi\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[pi]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=π
FO_fin
HTML_debut
π
HTML_fin
JS_debut
\x26#960;
JS_fin
CODE56074095
BOOLEAN_Symbol
1
BaliseJS_debut
\x5bDELTA\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[DELTA]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=Δ
FO_fin
HTML_debut
Δ
HTML_fin
JS_debut
\x26#916;
JS_fin
CODE56074172
BOOLEAN_Symbol
1
BaliseJS_debut
\x5bMU\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[MU]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=Μ
FO_fin
HTML_debut
Μ
HTML_fin
JS_debut
\x26#924;
JS_fin
CODE56074264
BOOLEAN_Symbol
1
BaliseJS_debut
\x5bPI\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[PI]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=Π
FO_fin
HTML_debut
Π
HTML_fin
JS_debut
\x26#928;
JS_fin
CODE56074328
BOOLEAN_Symbol
1
BaliseJS_debut
\x5bSIGMA\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[SIGMA]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=Σ
FO_fin
HTML_debut
Σ
HTML_fin
JS_debut
\x26#931;
JS_fin
CODE56075056
BOOLEAN_Symbol
1
BaliseJS_debut
\x5bALPHA\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[ALPHA]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=Α
FO_fin
HTML_debut
Α
HTML_fin
JS_debut
\x26#913;
JS_fin
CODE56075186
BOOLEAN_Symbol
1
BaliseJS_debut
\x5bBETA\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[BETA]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=Β
FO_fin
HTML_debut
Β
HTML_fin
JS_debut
\x26#914;
JS_fin
BALISE_SYMBOL
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5bsymbol\x5d
BaliseJS_fin
\x5b\x2fsymbol\x5d
Balise_debut
[symbol]
Balise_fin
[/symbol]
FO_debut
font-family=Symbol
FO_fin
font-family=
HTML_debut
<font style="font-family:Symbol;">
HTML_fin
</font>
JS_debut
\x3cfont style="font-family:Symbol;"\x3e
JS_fin
\x3c\x2ffont\x3e
CODE56072935
BOOLEAN_Symbol
1
BaliseJS_debut
\x5bmu\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[mu]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=μ
FO_fin
HTML_debut
μ
HTML_fin
JS_debut
\x26#956;
JS_fin
CODE56073842
BOOLEAN_Symbol
1
BaliseJS_debut
\x5bsigma\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[sigma]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=σ
FO_fin
HTML_debut
σ
HTML_fin
JS_debut
\x26#963;
JS_fin
CODE68199232
BOOLEAN_Symbol
1
BaliseJS_debut
\x5bphi\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[phi]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=φ
FO_fin
HTML_debut
φ
HTML_fin
JS_debut
\x26#966;
JS_fin
CODE68199285
BOOLEAN_Symbol
1
BaliseJS_debut
\x5bPHI\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[PHI]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=Φ
FO_fin
HTML_debut
Φ
HTML_fin
JS_debut
\x26#934;
JS_fin
CODE68199991
BOOLEAN_Symbol
1
BaliseJS_debut
\x5bgamma\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[gamma]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=γ
FO_fin
HTML_debut
γ
HTML_fin
JS_debut
\x26#947;
JS_fin
CODE68200031
BOOLEAN_Symbol
1
BaliseJS_debut
\x5bGAMMA\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[GAMMA]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=Γ
FO_fin
HTML_debut
Γ
HTML_fin
JS_debut
\x26#915;
JS_fin
CODE68200077
BOOLEAN_Symbol
1
BaliseJS_debut
\x5bomega\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[omega]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=ω
FO_fin
HTML_debut
ω
HTML_fin
JS_debut
\x26#969;
JS_fin
CODE68200150
BOOLEAN_Symbol
1
BaliseJS_debut
\x5bOMEGA\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[OMEGA]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=Ω
FO_fin
HTML_debut
Ω
HTML_fin
JS_debut
\x26#937;
JS_fin
CODE72092691
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5beta\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[eta]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=η
FO_fin
HTML_debut
η
HTML_fin
JS_debut
\x26#951;
JS_fin
CODE72092805
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5bETA\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[ETA]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=Η
FO_fin
HTML_debut
Η
HTML_fin
JS_debut
\x26#919;
JS_fin
BALISE_SOULIGNER
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5bu\x5d
BaliseJS_fin
\x5b\x2fu\x5d
Balise_debut
[u]
Balise_fin
[/u]
FO_debut
text-decoration=underline
FO_fin
text-decoration=none
HTML_debut
<u>
HTML_fin
</u>
JS_debut
\x3cu\x3e
JS_fin
\x3c\x2fu\x3e
CODE72092388
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5bpsi\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[psi]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=ψ
FO_fin
HTML_debut
ψ
HTML_fin
JS_debut
\x26#968;
JS_fin
CODE72092541
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5bPSI\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[PSI]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=Ψ
FO_fin
HTML_debut
Ψ
HTML_fin
JS_debut
\x26#936;
JS_fin
CODE140502511
BOOLEAN_Symbol
1
BaliseJS_debut
\x5brho\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[rho]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=ρ
FO_fin
HTML_debut
ρ
HTML_fin
JS_debut
\x26#961;
JS_fin
CODE140504636
BOOLEAN_Symbol
1
BaliseJS_debut
\x5bRHO\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[RHO]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=Ρ
FO_fin
HTML_debut
Ρ
HTML_fin
JS_debut
\x26#929;
JS_fin
CODE148292791
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5bepsilon\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[epsilon]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=ε
FO_fin
HTML_debut
ε
HTML_fin
JS_debut
\x26#949;
JS_fin
CODE169976220
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5blig\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[lig]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=›  
FO_fin
HTML_debut
›  
HTML_fin
JS_debut
\x26#x203A;\x26#160;\x26#160;
JS_fin
CODE148292899
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5bEPSILON\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[EPSILON]
Balise_fin
FO_debut
[inline]=Ε
FO_fin
HTML_debut
Ε
HTML_fin
JS_debut
\x26#917;
JS_fin
BALISETXT_SAUT
BOOLEAN_Symbol
BaliseJS_debut
\x5bbr\x2f\x5d
BaliseJS_fin
Balise_debut
[br/]
Balise_fin
FO_debut
FO_fin
HTML_debut
<br/>
HTML_fin
JS_debut
\x3cbr\x2f\x3e
JS_fin